In 1931 was de Boerentoren de eerste wolkenkrabber (95,7 meter) op het Europese continent. Alleen de Antwerpse Onze-Lieve-Vrouwekathedraal, gebouwd tussen 1352 en 1521, was hoger (119 meter). Bijna tweehonderd jaar en negen bouwmeesters waren er nodig om daarvoor genoeg middelen te verzamelen om de indrukwekkende architectuur te realiseren. Ondertussen is de (recent met twee verdiepingen uitgebreide) Antwerp Tower met 100,7 meter het op een na hoogste gebouw in Antwerpen, maar die zal nooit de iconische uitstraling hebben van de Boerentoren.
De officiële naam van de Boerentoren is KBC-toren, maar de meeste mensen spreken het gebouw nog altijd aan met Boerentoren. Het gebouw kreeg deze spotnaam omdat de Belgische Boerenbond de bouwheer van het project (Algemene Bankvereniging, later Kredietbank) controleerde. Aangenomen wordt dat de bouwheer het gebouw kon realiseren dankzij het geld van … de boeren. Op 17 juli 1981 kreeg de Boerentoren, bij koninklijk besluit, de status van ‘beschermd monument’.
De Boerentoren werd geconstrueerd naar aanleiding van de Wereldtentoonstelling in 1930. Bouwheer was de Middenkredietbank, die voornamelijk geld beheerde van boeren. Daaraan dankt de toren zijn geuzennaam. Later kwam het gebouw in handen van Kredietbank (later KBC), van wie het logo bovenop de toren prijkt. De activiteiten van KBC verplaatsten zich de voorbije decennia naar het (Europese) Brussel en het gebouw werd jaar na jaar meer verlaten.
Huts Tower?
Het bericht dat niemand minder dan de flamboyante baas van Katoen Natie de Boerentoren heeft gekocht, was voor velen een verrassing. Eerder had Fernand Huts al bekendgemaakt dat hij op zoek was naar een locatie voor zijn (indrukwekkende) kunstcollectie, maar dat hij de Boerentoren op zijn verlanglijstje had staan, was niemand bekend.
‘Dat was ook niet het geval’, zegt hij, ‘ik wist zelfs niet dat dit gebouw te koop stond. Pas toen Davy Demuynck, CEO van projectontwikkelaar ION mij contacteerde met de vraag of ik geïnteresseerd was om mee te doen aan de ontwikkeling van het gebouw, werd ik geïnteresseerd. Ik heb niet lang moeten nadenken. Hoe hij er precies zal uitzien weten we nog niet, want we hebben nog geen architect, maar het zal hoe dan ook een topper worden.’
(lees verder onder de foto)
Zeker is wel dat het niet langer een financiële wolkenkrabber zal zijn, maar een cultuurtoren. Fernand Huts en zijn The Phoebus Foundation willen er een wereldmuseum van maken, een belevingscentrum.
Fernand Huts: ‘Wandelen doorheen onze tentoonstellingen met een spectaculair zicht op de stad? Genieten van een koffie in de beeldentuin op de tiende verdieping? De lift naar de hoogste verdieping nemen en in één oogopslag de hele stad zien? Binnenkort zal het allemaal kunnen. We geven de toren opnieuw aan de Antwerpenaren.’
Zo vat hij zijn toekomstplannen samen. Het is de bedoeling dat er nu een architect gezocht wordt die van de Boerentoren een bezoekersvriendelijk gebouw maakt. Op de gelijkvloerse en eerste verdieping zouden winkels komen. Op het dak van de tiende verdieping komen een grote beeldentuin en horeca die van het bezoek een beleving moeten maken. Vanaf de panoramazaal kan je de hele Antwerpse omgeving zien. Er zullen ook enkele woonappartementen aangeboden worden, maar voor het merendeel zullen het zalen worden waar wisseltentoonstellingen zullen gehouden worden. Met andere woorden: het gebouw krijgt een multifunctionele bestemming met winkels, horeca, kantoren en woningen.
Wie Fernand Huts kent, weet dat hij nooit half werk levert. Zijn trots is te groot om middelmatigheid een kans te geven. Dat heeft hij via Katoen Natie en via zijn diverse organisaties (zoals o.a. zijn middeleeuwse vesting rond zijn bedrijf, de tentoonstelling Blind Date) reeds meermaals bewezen.
De beslissing om van de KBC-toren een wereldmuseum te maken en Antwerpen op de wereldkaart te zetten, heeft ook een beetje de smaak van een zoete wraak. Hoewel Fernand Huts voor het merendeel van de tijd vandaag in Engeland (Kent) woont, heeft hij altijd de ambitie en de trots gehad om belangrijk te zijn voor Antwerpen. Eerst in de haven waar hij niet altijd zijn zin kreeg en hij zich verplicht voelde enkele van zijn activiteiten vanaf andere havengebieden te ontwikkelen.
Met de aanschaf van de KBC-toren heeft Fernand Huts alleszins een statement geplaatst dat van hem de Rockefeller van Antwerpen zal maken. De werken aan het gebouw zouden starten in 2021. De oplevering van het vernieuwde (en van asbest bevrijde) gebouw is gepland in 2026.
Op de coverfoto: De Boerentoren in constructie in 1930 (links) en de KBC-toren vandaag
