Helden zijn vrouwen en mannen met een passie. Een passie voor sport, ondernemen, reizen, literatuur, muziek, wetenschap, design, … ‘Mensen zijn Media’ wil Vlamingen inspireren, daarom komt in deze rubriek elke keer een held aan het woord.
Of het nu gaat over gas, stookolie of elektriciteit: energie is heel duur geworden. Kwetsbare gezinnen voelen dit als eerste, maar ook mensen uit de middenklasse krijgen het moeilijker om hun energiefactuur te betalen. Ondanks de zachte wintermaanden dreigen intussen elke winter meer dan één op de vijf gezinnen in energiearmoede te komen. Enerzijds is hun inkomen te laag om hun energiefactuur te kunnen betalen, anderzijds vind je hen vaak in slechtgeïsoleerde huizen waardoor veel energie ook nog eens verloren gaat. Zo wordt het geld letterlijk en figuurlijk door ramen en deuren naar buiten gegooid.
Daaraan willen de ‘Energiesnoeiers’ iets doen. De ‘Energiesnoeiers’ zijn mensen, tewerkgesteld in de sociale economie, die worden opgeleid om energiebesparende maatregelen uit te voeren. Deze energiebesparende maatregelen worden bij voorkeur uitgevoerd bij maatschappelijk en financieel kwetsbare groepen.
We maken kennis met Liliane en Geert die samen met hun ruim 180 collega-snoeiers overal in Vlaanderen zo’n 20.000 energiescans per jaar uitvoeren om gezinnen bewust te maken van hun energieverbruik.
Hoe gaan jullie te werk?
Liliane – “Wij komen gratis bij je thuis. We stellen onszelf voor en legitimeren ons daarbij altijd met onze badge van Fluvius, onze opdrachtgever. Als Energiesnoeier of -scanner maken wij een doorlichting van de energiesituatie van je woonst en de gewoontes van jou en je gezinsleden. Op basis daarvan vormen we ons een beeld van je energieverbruik en overlopen we samen met jou de mogelijkheden om te besparen op het vlak van verwarming, warm water, verlichting, elektrische apparaten, … zonder dat je daarvoor aan comfort hoeft in te boeten.”
Heeft jullie scan meteen effect?
Liliane – “Ja hoor, want wij brengen ook een spaarpakket mee met onder meer enkele ledlampen, een spaardoucheknop, een timerklokje en buisisolatie die wij meteen voor je installeren. Daarnaast krijg je van ons ook uitleg over hoe je factuur tot stand is gekomen en wijzen we je op mogelijke voordelen waarop je recht kunt hebben, zoals een kortingsbon voor de aankoop van elementaire toestellen en premies om je woonst energiezuiniger te maken.”
Geert – “We voeren tot slot een controle van de gebouwschil uit. We gaan na welke beglazing er aanwezig is en hoe goed de isolatie van je dak is. Indien er ruimte is voor verbetering brengen we je in contact met collega’s die op hun beurt helpen bij zowel de planning als de uitvoering van de renoveringswerken. We werken daarbij nauw samen met het OCMW, de Woonwinkels en Energiehuizen. Meerdere lokale besturen hebben zo al de meerwaarde ontdekt van de energiescan.”
Jullie scannen niet alleen het elektriciteitsverbruik, maar ook het waterverbruik van mensen?
Geert – “Klopt, want waterverbruik gaat vaak hand in hand met elektriciteits- of gasverbruik, denk maar aan warm water dat je nodig hebt om te wassen en te koken.”
Kan iedereen een beroep doen op jullie?
Liliane – “Wij richten ons in de eerste plaats op particulieren die voldoen aan bepaalde voorwaarden. Zo zijn de scans gratis voor gezinnen met een gezamenlijk belastbaar inkomen kleiner dan 32.980 euro, voor wie een sociale woning huurt of een huurprijs betaalt van maximaal 528,57 euro. Alle voorwaarden kun je nalezen in onze folders en op de website energiesnoeiers.net, ook via de Fluviussite kan je je gratis energiescan aanvragen.
Wie betaalt jullie werk?
Geert – “Fluvius, de distributienetbeheerder voor elektriciteit en gas, heeft een aantal sociale dienstverplichtingen, opgelegd door de Vlaamse overheid. Een daarvan is het uitvoeren van huishoudelijke energiescans. In heel wat gemeenten doen ze hiervoor een beroep op de Energiesnoeiers. Wij ontvangen hiervoor dan een vergoeding.”
Dat jullie bureaus vaak in de Kringwinkel te vinden zijn is geen toeval?
Geert – “De energiescan is een initiatief van de Vlaamse overheid om mensen, werkzaam in een maatwerkbedrijf, te helpen bij het opdoen van werkervaring. Oorspronkelijk was dit alleen bedoeld voor het plaatsen van energiebesparende materialen, maar geleidelijk aan werd dit uitgebreid tot de begeleiding bij renovering, het controleren van de energiefacturen en het uitvoeren van de leveranciersvergelijking. Vele van onze collega’s zijn aan Kringwinkels verbonden. Dat komt niet alleen omdat de Kringwinkel een maatwerkbedrijf is, maar uiteraard ook omdat wij eenzelfde zorg voor het milieu delen.”
Waaruit haal je voldoening?
Geert – “Ik haal mijn voldoening uit de dankbaarheid van de mensen en als ik het gevoel krijg dat we met ons bezoek echt een verschil hebben gemaakt.”
Liliane – “Geert en ik mogen bij het uitvoeren van een opvolgscan vaak vaststellen dat het jaarverbruik van onze klant is gehalveerd, zowel voor elektriciteit als voor aardgas, zonder dat men hierdoor minder comfortabel moest gaan leven. Ik geloof dus echt in onze aanpak die niet alleen de energiefactuur, maar ook het milieu ten goede komt. Die win-win blijft mij motiveren.”
Zijn jullie niet bang dat jullie door de stijgende energieprijzen de vraag naar scans niet zullen kunnen volgen?
Liliane – “Wij ervaren net het omgekeerde, omdat de situatie steeds ernstiger wordt, wordt men bang of ervaart men schroom om anderen in te schakelen. Toch denken wij dat het belangrijk is om tijdig hulp te zoeken, bijvoorbeeld door een energiescan te laten uitvoeren of langs te gaan bij de sociale dienst van de gemeente. Zowel Energiescanners als maatschappelijk werkers kunnen mensen tijdig adviseren en hulpmiddelen aanbieden om pijnlijke afrekeningen te voorkomen. Wij werken trouwens ook nauw samen.”
Wat doen jullie zelf om energie te besparen?
Liliane – “Ik zorg ervoor dat mijn woning correct verlucht wordt. Zo’n twaalf jaar geleden – toen ik nog geen scanner was – stond mijn slaapkamervenster altijd op kipstand, niettegenstaande de dubbele beglazing en de investering in extra dakisolatie die ik had gedaan. Veel van de warmte in huis werd zo weggezogen naar dat open venster met als gevolg dat ik steeds moest bijverwarmen. Door nu een korte en krachtige ventilatie toe te passen, heb ik enorm kunnen besparen op mijn verwarmingsfactuur.”
Geert – “Ik noteer regelmatig de meterstanden. Het helpt me om de evolutie van mijn gas- en elektriciteitsverbruik op te volgen en te evalueren. Zo kan een plotse verhoging van mijn verbruik me waarschuwen voor een eventueel slechtwerkend toestel of een nieuwe grote verbruiker waarvan ik me niet bewust was. Het is beter om dat snel op te sporen dan het te moeten vaststellen bij de jaarafrekening. Maand per maand mijn verbruik opvolgen helpt me bewuster om te gaan met energie. Meten is weten.”
Beelden: TV
Tekst: TV – Mensen zijn Media
