Na het klaarkomen is het voor de meeste mannen genoeg geweest met de seks. De verzadiging komt in de plaats van de opwinding en het duurt een tijdje voor een man opnieuw seksueel geprikkeld kan worden. Bij jongeren neemt de postejaculaire ‘herstelperiode’ gemiddeld een twintigtal minuten in beslag. Bij ouderen kan ze soms ettelijke uren duren. Wat is de oorzaak van die ‘periode’ en heeft ze ook een functie? Over beide tasten wetenschappers nog altijd – zeg maar – in het duister.
Een recente hypothese uit Amerika wijst naar de zaadblaasjes die het spermavocht produceren. Die zouden wat tijd nodig hebben om zich na de ejaculatie weer ‘op te laden’. Met hun artikel wilden deze Amerikaanse geleerden vooral tegengewicht bieden aan een nog altijd populaire hypothese die teruggaat naar het einde van vorige eeuw.
Daarin speelt het hormoon prolactine een hoofdrol. Men haalt dan het geval aan van een 25-jarige man die een herstelperiode van slechts 3 minuten liet optekenen. Hij slaagde er ook in tussen twee opeenvolgende orgasmes zijn erectie te behouden – al moest hij zichzelf daarvoor wel een handje helpen. Zowel fysiek als mentaal bleek de man in orde. Behalve dan voor prolactine, want daarvan piekte de concentratie vlak na de ejaculatie verrassend genoeg … niet! Dat, terwijl een orgasme zowel bij mannen als bij vrouwen normaal gepaard gaat met een plotse opstoot van het hormoon. Klaarkomen is trouwens een noodzakelijke voorwaarde: zonder orgasme – hoe sterk en langdurig de seksuele opwinding ook mag zijn – komt er geen prolactineopstoot. Waarom prolactine, dat we vooral kennen, omdat het bij kersverse moeders de melkproductie activeert?
Minder bekend is dat het hormoon bij mannen een rol speelt in de ontwikkeling van de prostaat en de zaadblaasjes. Ja, chronisch hoge waarden – een aandoening die ‘hyperprolactinemie’ heet – kan bij mannen het libido en de potentie verstoren. Prolactine lijkt dus de mannelijke seksuele appetijt te onderdrukken.
Anderzijds komen Portugese biologen af met de melding dat bij muizen het kunstmatige opdrijven of verlagen van de prolactinewaarden geen enkel effect heeft op hun seksuele gedragingen. Wat de postejaculaire herstelperiode mogelijk wél korter maakt, is een andere sekspartner, althans bij dieren. Halfweg vorige eeuw ontdekten Amerikaanse gedragsbiologen dat mannetjesratten veel sneller opnieuw paraat staan als er zich een nieuw paringspartner aandient. De biologen vernoemden dit fenomeen naar president Calvin Coolidge (1923-1929) die opduikt in diverse leuke anekdotes. Zo zou de first lady tijdens een presidentieel bezoek aan een kippenboerderij op een dekhaan hebben gewezen die duidelijk van geen ophouden wist, waarna de immer gereserveerde, maar altijd gevatte Coolidge repliceerde: “Maar doet hij het ook telkens met dezelfde hen?” Voorlopig hebben wetenschappers het ‘Coolidge-effect’ nog niet onderzocht bij mensen.
dr. pharm. Paul Nijs
