‘Psyche’ is afgeleid van ‘psychos’, wat ‘ziel’ betekent. Vandaar dat we psychologen en psychiaters wel eens ‘zielenknijpers’ noemen. Volgens de Griekse mythologie is Psyche een oogverblindend mooie prinses die voorbestemd was voor een onsterfelijke minnaar, Eros. Hij is de god van de liefde, aantrekkingskracht en binding, voortplanting en blinde passie voor iets of iemand. Eros’ moeder, Aphrodite, is de godin van de liefde, schoonheid, seksualiteit en vruchtbaarheid. Diverse mythologische verhalen vertellen dat de ene de andere niet mocht aanschouwen … Uiteindelijk gebeurt dit toch, waardoor Psyche enorm zware beproevingen moet ondergaan. Uiteindelijk krijgt hun relatie de zegen van oppergod Zeus en krijgen ze een dochtertje Hedon, de godin van plezier en genot.
Ongrijpbaar en fundamenteel
De ziel is heel abstract en kan bijgevolg moeilijk in een positief wetenschappelijke context worden geplaatst. De meeste mensen vragen zich niet langer af wat ‘ziel’ zou kunnen betekenen. Terwijl alle omschrijvingen door diverse wijsgeren en filosofen doen vermoeden dat de ziel iets enorm fundamenteels is. Termen als levensadem, lucht, wind, geest, werkelijke ik … wijzen op de grootsheid en tegelijk op het persoonlijke karakter van de ziel. Zij is een soort centrum of kern waarmee al wat leeft verbonden is, terwijl ze tegelijk huist in al wat leeft. Denk aan Rumi: ‘You are not a drop in the ocean; you are the ocean in a drop.’
Kracht en eeuwigheid
Bezieling is een kracht die bergen verzet. Bezieling omvat wilskracht, passie en doorzettingsvermogen – stuk voor stuk benijdenswaardige eigenschappen. Verder spreekt men van de onsterfelijke ziel, die voortleeft nadat het aardse lichaam is vergaan. Toen ik definitief afscheid had genomen van mijn vader was hij haast onherkenbaar, zonder de energie die hij uitstraalde toen hij nog leefde. Die energie is ongetwijfeld nauw verwant met de ziel.
Psychosomatiek
Lichaam en ziel zijn nauw verbonden. De ziel voorziet het lichaam van gezonde energie. Toch behandelt men mensen vaak als lichamen met een geest, terwijl we vooral geesten zijn met een lichaam. Het harmonische samengaan van psyche (geest/ziel) en soma (lichaam) vormt de basis voor een gezond bestaan. We zijn kanalen waar energie van bezieling doorheen zou moeten stromen. Heel wat lichamelijke en mentale klachten zijn terug te brengen tot het feit dat dit om een of andere reden niet of onvoldoende mogelijk is. Ons voornaamste doel (Duits: Ziel) is om op zoek te gaan naar wie we werkelijk zijn. Om vervolgens te ontdekken wat ons tegenhoudt om onszelf te zijn en -desnoods samen met een psycholoog of psychiater- naar manieren te zoeken om deze obstructies op te ruimen.
De ziel zit dieper dan het hart, verscholen tussen pijn en smart. Maar eens ontdaan van haar verdriet, zingt zij zacht haar liefdeslied. Fik Verbiest