Vaak beginnen relaties tussen volwassenen of adolescenten met de vraag: “Wie ben jij?” Meestal antwoorden jonge mensen dan met wat ze studeren en naar welke school ze gaan. Anderen weiden uit over hun carrière of job en wie met welverdiend rustpensioen is, geeft aan dat hij bv. “heel zijn leven op de Gevaert” heeft gewerkt.
Soorten relaties
We onderscheiden diverse soorten relaties. Normaliter zijn de relaties met familie de eerste die men ervaart. Familieleden kan je niet zelf kiezen en toch vormen zij een belangrijke basis voor een gezonde ontwikkeling. Men spreekt van een bloedband en vaak blijkt dat een term die inniger klinkt dan wat het is …
Naast familie heb je ook vrienden en kennissen. Hoewel ze vaak in één adem genoemd worden, is er een wezenlijk verschil. “In nood herkent men zijn ware vrienden” is een eeuwenoud cliché dat dit verschil onmiddellijk duidelijk maakt. Dat een goede buur beter is dan een verre vriend is eveneens waar; maar dat doet geen afbreuk aan de immense waarde van echte vriendschap.
Naast bovenstaande ‘intieme’ relatievormen, kennen we ook zakenrelaties. Hoewel die eerder functioneel zijn, groeien ze soms uit tot fijne en warme contacten. Naast klanten en leveranciers worden zelfs ‘conculega’s’ soms vrienden voor het leven.
Niets zonder de anderen
Alles bestaat pas ‘in relatie tot’ iets anders. Dit geldt zeker voor de mens, die na de geboorte, gegarandeerd niet overleeft zonder anderen die voor hem zorgen en met wie hij kan samenleven. J. P. Sartre beweert dat anderen de hel zijn, omdat ze ons gevangen houden in het beeld dat ze van ons scheppen. Volgens hem kennen we onszelf nooit, omdat we ons leven vormgeven op basis van het oordeel van anderen – en hij heeft gelijk. Wanneer ik Zjef Vanuytsel echter ‘Je kunt niet zonder de anderen’ hoor zingen, dan besef ik dat we alleen ‘te klein en te bang zijn’. We hebben elkaar nodig en het zijn de kleine gebaren, waarin vriendschap en liefde tot uiting komen, die de ware schoonheid van het leven onthullen.
Universele waarden
Waar kranten en televisie vooral verslag uitbrengen over wat mensen scheidt, kunnen wij kiezen om onze eigen aandacht te richten op wat mensen bindt. Liefde, vriendschap en tederheid mogen dan misschien minder spectaculair zijn, toch zijn dat juist de bouwstenen van duurzaam geluk. Wanneer we elkaar daarin vinden, valt het oppervlakkige rollenspel weg en worden we pas echt mens.
Fik Verbiest
‘Echte vrienden zijn als sterren. Je hoeft ze niet te zien om te weten dat ze er zijn.’ – Anoniem