De grondstoffen van onze planeet zijn niet onuitputtelijk, dat is al langer duidelijk. Hoewel de meeste mensen beseffen dat onze huidige wegwerpmaatschappij niet kan blijven duren, blijkt de stap om duurzamer te gaan leven niet voor iedereen zo evident.
Hoe is het zover gekomen?
Daarvoor moeten we toch enkele decennia teruggaan in de tijd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren grondstoffen gerantsoeneerd in de Verenigde Staten. Tegelijkertijd werd beloofd dat deze rantsoenering zou wegvallen na de oorlog en dat iedereen in luxe zou kunnen leven. Toen in 1955 dan op de cover van het magazine LIFE een foto stond van een koppel dat allerlei huishoudelijke spullen de lucht ingooide, was het hek van de dam. In het artikel stond vermeld dat het onderhoud van die huishoudelijke zaken veel langer zou duren en duurder zou zijn dan nieuwe te kopen. De ‘wegwerpmaatschappij’ was geboren.
Sorteren en recycleren
Ondertussen groeide het besef dat we een deel van deze grondstoffen toch beter zouden recycleren. Daarop ontstonden vanaf de jaren ’90 de diverse kleuren van afvalzakken en -bakken. Die bestaan nog altijd en ook in de milieuparken nemen ze veel producten aan om ze op een veilige manier te verwerken.
Vervuilde oceanen
Al dat wegwerpafval moet ergens naartoe. Deels komt het in de zeeën en oceanen terecht. Op wereldschaal is dit een gigantische afvalberg. Het plastic wordt traag afgebroken, en de minuscule deeltjes worden veelal opgegeten door de vissen en schaaldieren. Die worden gevangen door de vissers en zo komen die microplastics mee in onze voedselketen terecht. Ook grotere dieren zoals zeevogels, zeeschildpadden, zeehondjes om er maar een paar te noemen, worden regelmatig ziek of dood teruggevonden, omdat ze verstrikt geraakten in plastic afval. Toch is er ook positief nieuws! Ondertussen ontwikkelde men diverse manieren om dit drijvende afval samen te brengen en te vervoeren naar de kust voor recyclage.
De jongere generatie
Dat jongeren begaan zijn met onze planeet mag duidelijk zijn, maar ook de politiek en de industrie moeten meewillen. De schoolstakingen voor het milieu en een degelijk klimaatbeleid zitten nog vrij vers in het geheugen. Al maak ik daarbij toch een kanttekening. Er zijn jongeren die wel meelopen in de demonstraties, maar aan de andere kant toch liever met de auto opgehaald worden dan zelf met de fiets te rijden over een kort traject. Hier is de logica toch een beetje zoek.
Webwinkels
Wie van ons heeft er nog niets besteld via een webwinkel? Onze aankopen worden thuis geleverd via de ondertussen vertrouwde bestelwagens. Daaraan is niet veel duurzaams. Als je ziet welke grote verpakkingen gebruikt worden om een klein voorwerp te verzenden, dan transporteren we letterlijk lucht. Daarbij kunnen we de vraag stellen: “Is het wel nodig dat we die aankopen binnen de 24 uur of de volgende dag geleverd krijgen?” Als de zendingen kunnen gegroepeerd worden, zou de levering veel efficiënter gebeuren. Hoeveel van die producten worden gemaakt in China of andere landen in het Verre Oosten? Dat transport heeft zeker zijn impact op de milieuvervuiling. De consumptiemaatschappij ten top! Om nog maar te zwijgen van de verdoken ‘slavernij’ van de pakjesleveranciers, sommigen moeten 200 pakjes (!) per dag leveren om er iets aan te verdienen. De inval van het gerecht bij een bekende pakjesleverancier bracht aan het licht dat ze het niet zo nauw nemen met de sociale wetgeving. Door te kopen via het internet houden we deze situatie mee in stand. De moeite waard om daar even bij stil te staan!
Wat kunnen we zelf doen?
Je kan kleine ingrepen doen die weinig moeite vragen zoals naar de lokale winkel gaan met herbruikbare bakjes zodat niet elke bestelling apart moet verpakt worden in plastic schaaltjes met folie errond. Gebruik meer je fiets i.p.v. de auto. Neem je eigen verantwoordelijkheid als het gaat om verpakkingen: blikjes, flesjes en ander (plastic) afval horen niet op straat of in de natuur. Breng je iets mee? Neem het dan ook weer mee naar huis of werp het in een vuilnisbak, maar laat het niet rondslingeren. Het zijn geen wereldschokkende zaken, maar alle beetjes helpen. Iedereen kent wel de uitspraak: ‘Verbeter de wereld, begin bij jezelf’. Dus gewoon doen!
